SAMENVATTING UPDATE RISICO – ANALYSE 2.0  - december 2024

 

In deze analyse wordt de toename van gemotoriseerd verkeer in de wijk toegelicht aan de hand van metingen via Telraam in een vijftal straten. Deze toename kan voor een deel worden toegeschreven aan de verdichting, de bevolkingstoename en de steeds groter wordende aantrekkingskracht van de binnenstad voor externe bezoekers.

 

Voor een aanzienlijk deel is de toename van verkeer echter te wijten aan het niet implementeren van de beloofde flankerende maatregelen bij invoering van het circulatieplan: het niet blokkeren van het doorgaand en semi-doorgaand verkeer, het ontbreken van de beloofde Park & Rides aan de rand (bijvb. van de R40).

 

Verder hebben de centrum parkings (o.a. Ramen en Sint. Michiels) een aanzuigeffect voor externe bezoekers die via de hoofdontsluitingsweg van de wijk de binnenstad bezoeken, en ook bij melding ‘vol’ rondjes rijden om vrije parkeerplaatsen op straat op te zoeken in de wijk.  Vergeten we niet dat straatparkeren méér dan 70% van de parkeercapaciteit in Gent vertegenwoordigt.

 

Daarenboven zijn de gebruikte data en metingen bij de voorbereiding van het circulatieplan achterhaald en onvolledig: enkele punctuele tellingen gedurende een een dag op een aantal kruispunten en zeer beperkt qua duur. Nochtans vormde deze data (‘studies’) de basis voor ingrijpende keuzes waarbij de zone Coupure tot hoofdontsluitingsweg “gepromoveerd” werd.

 

Over welke straten van de wijk gaat het?

 

De ROZEMARIJNBRUG is het knooppunt waar alle wegen samenkomen. De ruime buurt, gelegen tussen de binnenring R40 en de binnenstad, omvat twee belangrijke verkeersassen en een aantal zijstraten (vaak geplaagd door sluipverkeer):
 
- as stadinwaarts : Bernard Spaelaan – PAG-as (Papegaaistraat – Annonciadenstraat, Gebroeders Vandeveldestraat) + zijstraten
-  as staduitwaarts: PAG-as en Rozemarijnstraat + zijstraten

Daarnaast is deze buurt en in het bijzonder de Bernard Spaelaan/PAG-as de belangrijkste route voor drie/twee tramlijnen EN voor stad inwaarts/uitwaarts gemotoriseerd verkeer, wat uniek is in gans Gent!

 

 

Wat staat deze wijk in de toekomst te wachten?

 

1. Door verschillende geplande infrastructuur- en bouwwerken[1] in de zone stijgt het risico dat de lasten door verkeersdruk in de volgende jaren onbeheersbaar Immers, veel grote bouw- en wegenwerken in de zone en omgeving zijn ingepland vanaf 2024 met een looptijd van verschillende jaren (voorbeeld: Petercelle as). De veroorzaakte hinder en de noodzakelijke omleidingen zullen nog meer druk zetten op de R40 en voor de stad in- en uitwaarts routes rond de Rozemarijnbrug extra gemotoriseerd verkeer genereren. Dit zal leiden tot verkeersinfarcten en dichtslibbende straten. De gezondheid van bewoners, de veiligheid van zwakke weggebruikers en de leefbaarheid van de wijk zullen hier onder lijden.

 

2. De lancering van het Hoppinplan van De Lijn zorgde voor de invoering van een derde tramlijn door de zone vanaf midden juli 2024. De frequentie van huidige trams werden reeds verhoogd (Bernard Spaelaan T1, T2 en T3 = 44 trams per uur in de lange spitstijden) en trams rijden ook tot op een later tijdstip nl. tot een stuk in de nacht (3 slaapuren).  

Dit maakt de assen in de wijken rond de Rozemarijnbrug/Coupure tot belangrijkste tramroute in Gent én tegelijk de hoofdontsluitingswegen van en naar de oude binnenstad.

 

Deze risico-analyse biedt een aantal mogelijke pistes aan voor maatregelen tijdens de duurtijd van de vele infrastructuurwerken in de buurt. Het toont tevens de noodzaak aan van een ruimer LEEFBAARHEIDSPLAN (of wijkkwaliteitsplan) voor de zone Rozemarijnbrug/Coupure met een geïntegreerd WIJKMOBILITEITSPLAN. rekening houdend met alle gezondheids- en leefbaarheidsaspecten voor bewoners, hun bezoekers en zij die er werken of studeren. Het is belangrijk dat bewoners hierbij betrokken worden.

 

De rode draad is: niet het verkeer verschuiven, maar het gemotoriseerd verkeer verminderen.  De zone moet autoluwer worden, met méér ruimte en voorrang voor voetgangers, fietsers  en openbaar vervoer en met respect voor de behoeften van bewoners en de leefbaarheid van binnen de wijk. Bereikbaarheid voor bewoners of zij die er werken/studeren, hun bezoekers, leveranciers, klanten, aannemers, woon-werk verkeer, laden en lossen moet gegarandeerd worden.  Doorgaand verkeer moet geweerd worden en het verkeer voor de oude binnenstad, externe bezoekers, toeristen, evenement liefhebbers, shoppers, horecaklanten en nachtraven moeten de mogelijkheid krijgen hun auto achter te laten buiten de sector Rozemarijnbrug/Coupure afgebakend door de R40.

 

Het concept van de “selectieve bereikbaarheid” van de binnenstad (het mantra van de verschillende stadsplannen inzake mobiliteit) dient herzien te worden in het licht van de nieuwe uitdagingen.

 

Prioriteit voor de Sector Coupure in de komende 5 à 6 jaar moet zijn: minder gemotoriseerd verkeer op de hierboven vermelde routes voor deze sector.  M.a.w. , “AUTO - toegankelijkheid” : JA , “AUTO - doorgankelijkheid”: NEEN.

 

Op termijn , na afloop  van alle grote werken is het noodzakelijk het aangepaste mobiliteitsplan (geïntegreerd in een leefbaarheidsplan voor de ganse sector Coupure) te evalueren en  blijvende aanpassingen te doen met als doel: autoluwer verkeer.

 

ALLE BELEIDSPLANNEN VAN GENT INZAKE MOBILITEIT EN RUIMTE (circulatieplan, mobiliteitsplan, IPOD publieke ruimteplan, parkeerplan, Ruimte-voor-Gent-structuurvisieplan 2030) zijn benoemen zichzelf als DYNAMISCH en zullen/kunnen  doorheen de tijd waar nodig bijgestuurd worden gezien de aanzienlijke verkeerstoename van de laatste 10 jaar, de verdichting van de stad, het grote succes van Stad Gent als aantrekkingspool van bezoekers en gezien de verouderde data , vaak tot 10 jaar oud en méér, waarop deze plannen zijn gebaseerd Redenen genoeg dus om deze plannen aan te passen en te actualiseren

Het kan niet de bedoeling zijn dat Circulatieplannen het verkeer wegtrekken uit de ene straat (Vb. Bijlokevest) en de ene wijk om een andere straat (bijvoorbeeld de fietsstraat Coupure Links) of andere wijk ermee op te zadelen!

 

De initiële risico- analyse en deze update maken duidelijk dat de bewoners van de zone Coupure met de zware  -  dagelijkse - verkeerslast, zeer ontgoocheld zijn dat sommige maatregelen/flankerende maatregelen in hun stadsdeel niet toegepast worden. Het persbericht van stad Gent van 31 mei 2024 typeert dit: “De vernieuwde Lusthoflaan in Mariakerke is klaar. Een deel van de straat is voortaan woonerf, extra groen en snelheidsbeperkende maatregelen zorgen voor een veilige en aangename leefomgeving. Ook met de padden werd rekening gehouden. Om de paddentrek vlot te laten verlopen, zal gemotoriseerd verkeer in die periode niet door het woonerf kunnen rijden.”[2].

 

Deze risico- analyse hoopt een bijdrage te leveren tot een correcte inschatting van de toekomstige problemen in de zone rond de Rozemarijnbrug/Coupure en heeft als doel een als WAKE -UP call te zijn voor het nieuwe College van burgemeester en Schepenen.

 

[1] Een volledige lijst vindt men in de basis nota Update Risico – analyse 2.0 (hoofdstuk 3, d )

[2] https://persruimte.stad.gent/237094-lusthoflaan-vernieuwd-met-woonerf-en-aandacht-voor-paddentrek